مقاومت ایران در برابر فشارها برای توقف برنامه هستهای، احتمال تحریمهای اقتصادی علیه این کشور را افزایش داده است.اما به نظر میرسد تحریمها و اقدامات منفی علیه ایران، محدود و نرم باشند و به تحریم برنامه هستهای و موشکهای بالستیک محدود شود.
آمریکا سعی دارد اقدامات تنبیهی دیگری همچون محدودیتهای مالی بر تحریمهای احتمالی علیه ایران اضافه کند.مثلا بانکهای خصوصی تحت فشار روزافزون آمریکا برای قطع روابط مالی با ایران قرار گرفتهاند.
انتظارات و نگرانیها از تحریمهای سنگینتر، عامل سختتر شدن چشماندازهای کسبوکار در این کشور شده است.در واقع، به نظر میرسد که بخش خصوصی به علت ترس از تحریمها آماده سرمایهگذاریهای جدید نیست.
تجار و فعالان اقتصادی ایران معتقدند که تحریمها و محدودیتهای فعلی، خصوصا پس از تصمیم آمریکا برای بلوکه کردن تراکنشهای دلاری بانک صادرات ایران، مشکلاتی برای آنها در گشایش اعتبارات اسنادی ایجاد کرده است. به علاوه، شرکتهای مهم تضمین کننده اعتبار نیز از تضمین برخی قراردادها در ایران طی دوماه گذشته خودداری کردهاند.
واقعیت آن است که با وجود عدم موفقیت آمریکا در جلب نظر موافق اعضای شورای امنیت برای اعمال تحریمهای اقتصادی علیه ایران، به گفته تجار و فعالان بازار، ایران چندین ماه است که با تحریمهای ناگفته مواجه است. یک تاجر و واردکننده ماشینآلات از کانادا در این زمینه میگوید: اکنون به جای گشایش اعتبارات اسنادی، مجبوریم اکثر خریدها را به صورت نقدی انجام دهیم.
ریچارد فوکس مدیر بخش خاورمیانه و آفریقای مؤسسه بررسی ریسک فیچ نیز میگوید: شاخص ریسک ایران در سال جاری میلادی به علت احتمال تحریمهای اقتصادی به B+ کاهش یافت و به نظر نمیرسد تا زمانی که مسئله هستهای این کشور حل نشود، ریسک آن کاهش یابد.وی در عین حال خاطرنشان میکند که با افزایش ریسک، فاینانسهای خارجی برای تجار ایرانی، گرانتر در میآیند.
در حالی که بازار سهام تهران نیز علائمیاز نگرانی نسبت به تحریمها را نشان داده است، نکته مهم این است که طی یک سال اخیر سرمایهگذاری خارجی عمدهای در ایران صورت نگرفته است.
شرکت ژاپنی اینپکس اوایل اکتبر اعلام کرد که سهم 75 درصدیاش از پروژه 2میلیارد دلاری توسعه میدان عظیم نفتی آزادگان را از دست داده است.در همین حال، صادرات از سوی آلمان، یکی از بزرگترین شرکای تجاری ایران، در نیمه نخست سال 2006 بالغ بر 12 درصد کاهش یافت.
علت کاهش فوق را میتوان کاهش مبادلات چهار بانک آلمانی دویچ بانک، درسدنر بانک، کامرز بانک، و وراینز بانک با ایران دانست که به علت ترس آنها پس از اقدام سال گذشته آمریکا علیه بانک ای.بی.ان.آمرو بوده است.این در حالی است که تحلیلگران معتقدند اعمال تحریمهای اقتصادی علیه ایران از سوی شورای امنیت سازمان ملل بیتاثیر خواهد بود.
برخی نیز بر این عقیدهاند که تحریمها علیه ایران نهایتا تاثیر محدودی خواهد داشت زیرا کشورهای آسیایی و همسایگان این کشور، احساس مثبتی نسبت به برنامه هستهای آن دارند.